Świadectwo charakterystyki energetycznej a utrzymanie domu

Paszport energetyczny domu lub mieszkania

7/08/23

Powrót

Czym jest świadectwo charakterystyki energetycznej?

Świadectwo charakterystyki energetycznej określa, ile energii potrzeba do codziennego użytkowania nowo wybudowanego budynku. Dziś odpowiadamy na pytanie, co dokładnie zawiera taki dokument, kto powinien się o niego starać i z jakimi kosztami wiąże się jego otrzymanie.

Co zawiera świadectwo charakterystyki energetycznej?

Certyfikat energetyczny (zwany także paszportem energetycznym) wskazuje zapotrzebowanie energetyczne budynku, a więc informuje o jego standardzie energetycznym. O tym, ile będzie kosztowało utrzymanie nieruchomości.

Dokument szacuje, jakie jest roczne zużycie oraz koszt energii na potrzeby:

  • instalacji grzewczej
  • klimatyzacji
  • wentylacji
  • pozyskania ciepłej wody użytkowej (CWU)
  • oświetlenia wszystkich pomieszczeń

Obliczeń dokonuje się na podstawie parametrów właściwych poszczególnym typom instalacji, a więc zakładając standardowe zużycie (metoda obliczeniowa) lub na podstawie faktycznego zużycia (metoda zużyciowa). Jak łatwo przewidzieć, inaczej będzie to wyglądało dla budynku wzniesionego z użyciem tradycyjnej technologii, a inaczej dla domu wykorzystującego rozwiązania energooszczędne.

Przy obecnym społecznym wzroście świadomości ekologicznej oraz w dobie systemowej ochrony środowiska, szczególnie ważną częścią tego dokumentu jest zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną (EP) oraz energię końcową (EK). W tym temacie warto się także zapoznać z nowymi warunkami technicznymi, stawianymi budynkom powstającym od 01.01.2021 roku (WT2021). Dotrzymanie wymagań WT jest uwzględnione w paszporcie energetycznym.

Charakterystyka energetyczna jest świadectwem oficjalnym. A więc, nawet jeżeli potrafimy dokonać szacunków, potrzebujemy odpowiednich uprawnień. Aby dokument był prawnie wiążący, musi je wystawić osoba upoważniona do tego zadania – w innej formie nie ma mocy urzędowej.

Certyfikat energetyczny nie jest potrzebny każdemu, ale…

Audyt energetyczny nie jest obowiązkowy dla każdego. Jeżeli budujemy dom wyłącznie na własny użytek, nie będziemy potrzebować takiego paszportu. Nie potrzebują go również:

  • obiekty mieszkalne użytkowane krócej niż 4 miesiące w roku (np. dom letniskowy)
  • budynki wolnostojące o niewielkiej powierzchni (<50 m kw.)
  • budynki nieposiadające instalacji pobierających energię (gospodarcze, przemysłowe) – poza instalacją elektryczną, która je oświetla
  • składziki, magazyny
  • obiekty zabytkowe
  • obiekty kultu religijnego

Jednak o audyt energetyczny warto zadbać, ponieważ znajomość szczegółów eksploatacyjnych to bezcenna wiedza dla właściciela nieruchomości. Takie dane pozwolą określić długofalowe koszty utrzymania domu. Dają możliwość ewentualnych zmian w projekcie i zastosowania rozwiązań energooszczędnych, które – w perspektywie kolejnych lat – przyniosą realne oszczędności. Paszport energetyczny jest także przydatny, jeśli mamy w planach wnioskowanie o dofinansowanie do termomodernizacji domu (patrz: Program Czyste Powietrze).

Kto potrzebuje świadectwa charakterystyki energetycznej?

O świadectwo charakterystyki energetycznej bezwzględnie należy się postarać, jeżeli mamy zamiar dokonać jakiejkolwiek transakcji obrotu naszą nieruchomością.

Potrzebujemy go więc w przypadku:

  • sprzedaży domu lub jego części;
  • najmu domu lub jego części;

oraz:

  • przy użytkowaniu budynków administracji państwowej i sądowniczej (powyżej 250 m kw.), czyli takiego, który gromadzi wiele osób.

Pamiętajmy, że wymóg przedstawienia świadectwa energetycznego spoczywa na sprzedającym albo wynajmującym obiekt. Dokument załącza się do aktu notarialnego. Jeżeli ten obowiązek nie zostanie spełniony, kupujący lub wynajmujący ma prawo żądać uzupełnienia dokumentacji. Trzeba na to zwracać uwagę, ponieważ zwlekanie ze zdobyciem świadectwa charakterystyki energetycznej może świadczyć o nieuczciwych intencjach sprzedającego. Na przykład o chęci zatajenia wad budynku, które powodują niekorzystne wskazania energetyczne.

Jakie informacje znajdziemy w audycie energetycznym?

Każde świadectwo charakterystyki energetycznej opiera się na odgórnie ustalonym wzorze (formularz czterostronicowy). Pismo takie zawiera następujące informacje:

  • 1 strona to podstawowe dane o ocenianej części budynku: jego rodzaj, przeznaczenie, adres, fotografia, cel wystawienia świadectwa, powierzchnia użytkowa, powierzchnia pomieszczeń o temperaturze regulowanej, rok powstania, wskaźniki rocznego zapotrzebowania na energię (EU – użytkową, EK – końcową, EP – pierwotną), udział źródeł odnawialnych w rocznym zapotrzebowaniu dla EK, obliczenia rocznego zużycia energii dla: ogrzewania, przygotowania CWU, chłodzenia, wbudowanej instalacji oświetlenia;
  • 2 strona to dokładne parametry techniczno-użytkowe (liczba kondygnacji, kubatura, temperatura wewnątrz pomieszczeń w zależności od poszczególnych stref grzewczych, rodzaj ocenianych instalacji);
  • 3 strona to wskaźniki rocznego zapotrzebowania energetycznego badanych instalacji (EU, EK, EP dla ogrzewania i wentylacji, EU, EK, EP dla CWU, EU, EK, EP dla chłodzenia, EU, EK, EP dla oświetlenia) oraz zalecenia dla poprawy charakterystyki energetycznej obiektu;
  • natomiast 4 strona to objaśnienia i uwagi.

Certyfikat jest ważny przez 10 lat od dnia wystawienia, chyba że budynek zostanie poddany remontowi lub innym działaniom zmieniającym jego charakterystykę energetyczną, np. (ocieplenie ścian, zmiana lub modernizacja instalacji grzewczej).

Gdzie zdobyć świadectwo charakterystyki energetycznej oraz kto je wydaje?

Certyfikat wydaje tzw. audytor energetyczny, czyli osoba legitymująca się uprawnieniami do projektowania w budownictwie (uprawienia projektowe, wykończeniowe, instalacyjne etc.). Pomiary mogą też wykonać absolwenci kierunków wyższych: inżynierii środowiska, budownictwa, energetyki, architektury – po uprzednim zgłoszeniu się do rejestru osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej (szczegóły). Aby zdobyć prawo wydawania certyfikatów i znaleźć się w wykazie, trzeba przedstawić także zaświadczenie o niekaralności.

Warto podkreślić, że paszportu energetycznego nie musi nam wydawać projektant danego budynku. Co istotne, nie można sporządzić charakterystyki energetycznej dla obiektu, który jest naszą własnością. Takie praktyki są karane usunięciem z rejestru uprawnionych do wydawania świadectw energetycznych!

UWAGA: Sprawdź, czy osoba, którą wybrałeś, posiada uprawienia – REJESTR.

Ile trzeba zapłacić za świadectwo charakterystyki energetycznej?

Z reguły jest to wydatek rzędu kilkuset złotych. Cena zależy od lokalizacji obiektu, jego wielkości, kształtu, przeznaczenia i stopnia skomplikowania projektu. Ważny jest tutaj cały profil architektoniczny; konstrukcja dachu i ścian, liczba przegród budowlanych, rodzaj zastosowanych instalacji, technologia budowy, posiadana dokumentacja techniczna. Zasadniczo koszt zaczyna się od 150/200 zł wzwyż (mieszkanie), 300/500 zł wzwyż (dom jednorodzinny). Domy wielorodzinne, jak i budynki innego przeznaczenia, wyceniane są indywidualnie. Podsumowując, ostateczna kwota jest ustalana po wstępnym zapoznaniu się ze specyfiką obiektu.